OSTATUETAKO HITZAK
Gure herri txikiak, dagoeneko, egiazko desertuak dira. Hamar kilometroko lasterraldi luze batean, bidez bide, ingurua egiten diozunean, ez duzu jada nehor gurutzatzen. Autoen ibilera errazteko pilota plaza erauzi zutenetik, plazak ere ez du batere potretik. Hori bai, leihoren batetik ihesi dabilen neguko su usainak gatibatzen zaitu eta Irulegiko irratiko igandeetako mezaren herotsak entzuten dituzu, predikuak, kantak, marmarak eta Angelusa. Sentimendu berezia da, xendra eta errepide horiek oro haurtzaroan, beltzez eta urdin ilunez jantzi jende elekariz mukuru ezagutu baldin badituzu. Badakizu orduan, mundua isildu dela, hustu dela, lehia ekonomizista horretako galtzaileak beren sukalde zokoetan entzerratzen direla.
Bidegabekeria historikoengatik barkamena eskatu behar da?
Estatuen arteko barkamenaren politika tirabiratsuak zerikusi handia du Bigarren Mundu Gerran egindako izugarrikeriekin. Alemaniak milaka milioi dolar ordaindu ditu Holokaustoagatik egindako erreparazioetan, bizirik atera direnei eta Israelgo Estatuari kalte-ordain gisa. Bundestag-ean egindako hitzaldi batean, Konrad Adenauer kantziler alemaniarrak 1951n adierazi zuen Alemaniako herriaren gehiengo handiak gorrotatu egiten zituela juduen aurkako krimenak, eta ez zuela horietan parte hartu. Baina aitortzen zuen Alemaniako herriaren izenean ezin adierazizko krimenak egin direla, kalte-ordain morala eta materiala eskatzen dutenak.
Idazleen ekarpena gizartearen aurrerabidean
Batzuetan munduan gertatzen ari dena gizateriarengan konfiantza galtzeko modukoa da. Ez da hain arraroa halako pentsamenduak izatea, ordea. Izan ere, pertsonen historia intolerantzia, basakeria, eta indarkeriaz zipriztinduta dago, tamalez. Gizakiak gizaki denetik egin du gerra eta pertsonak erail ditu aurrehistoriatik bertatik. Lur eta ondasunen espoliazioa egin du, Amerikaren eta beste kontinenteen aurkikuntzaren ondoren.
Etiketa, dikotomia eta diagnostikoei buruz
Gaixotasunari buruzko eleberriak eta memoriak irakurtzen ditudanean, nire esperientziari buruz idazteko eta hitz egiteko eskubiderik ez dudala sentitzen dut. Ulertuta eta lagunduta sentitu beharko nintzateke, nerabezaroan Sylvia Plath eta Alejandra Pizarniken poemak irakurtzen nituenean bezala, baina ez da horrela gertatzen. Gorputzari buruz idazten duten autore gehienek erantzunak dituzte. Bidaia luze bat egin dute askotan, medikuntza eta gizarte kapazitistaren baso ilunenak zeharkatuz, baina azkenean argia ikusi dute, beste aldera heldu dira: diagnostiko bat lortu dute.
Gure inguruko Peterrak
–Gelditu nahi duzu lotan? –galdetzen dio Peterrek Nati, mahaiaren beste aldetik eskua luzatu eta berea laztantzen duen bitartean–.
Segundu batzuk irauten ez dituen arren luze suertatzen den isilune deserosoa irekitzen da bien artean: amildegi bat.
–Beste egun batean –erantzuten du Natek, aurrean duen plateretik begiak altxatu gabe, eskua mugitu gabe.
–Beste egun batean igual ez dut gogorik izango.
NONDIK DATOR “HALLOWEEN” EDO “GAU BELTZA”?
Gure mundua izpirituenarekin komunikatzen duten ateak irekitzen diren momentua pasatu berri dugunez, gogoeta laburra egin behar dut festa honetaz. Aurreko artikuluan adierazi bezala Europatik Iparramerikara abiatu zen ospakizun hau, han ezarri eta berriro itzuli, apur bat aldatuta baina, ikusiko dugun bezala, antzinako esentziari eusten dioten zenbait ezaugarrirekin.
Kuadrillaren afaria
Datorren ostiral honetan ez bada, biharamunean, larunbatean, ez dira gutxi izango afaria egingo duten gizon kuadrillak. Edo, bazkari baten bueltan juntadizoa egingo dutenak, berdin dio.
Immigrazioa
AEBetan immigrazioaren erreforma politikoki eremu minatua dela dio M.J. Sandelek. Jendearen sostengu zabala ematen duen immigrazio-politikaren alderdi bat baino ez omen dago ia: Estatu Batuetako muga indartzea, etorkinen legez kanpoko fluxua mugatzeko. Texasko sheriffek Interneten erabilera berri bat asmatu dute muga zaintzeko balio diena. Bideo-kamerak jarri zituzten muga legez kanpo gurutzatzen den lekuetan, eta haien irudiak sarean ikus litezke zuzenean. Muga zaintzen lagundu nahi duten herritarrak orrialde horretan sar daitezke eta Texasko polizia laguntzaile birtualak bihur daitezke edo bihur zitezkeen behintzat.
‘O Corno’, isiltasunez jositako sareak
Ez kontatu, erakutsi. Zinemagintzan eta literaturan maiz errepikatzen den iradokizunetako bat da.