
“Azkeneko 500 urtean gauzak ez direla batere aldatu erakutsi nahi izan dut”
Nahi baino komatxo gehiago ibili behar izan dugu Kepa Larrea Muxikarekin (Basauri, 1956) hitz egin dugun honetan. Saiakera du ez argitaratu zaharra, Antilletan galdurik (Pamiela, 2023), eta 1492an Gaztelako Koroa –edo espainiar Inperioa, edo Kristobal Kolon “itsasturia”–, Amerika “aurkitu” zuen garaira eta ondoko urteetara eraman gaitu, hainbat euskaldunen ibilerak kontatuz, bestelako historia bat, orain arte esan ez dutena, guri azalera zorrotz ekarriz.

“Maitasuna kapitala izan da beti pertsonaren bizitzan”
Nobela berria ekarri zuen Karmele Jaio Eigurenek (Gasteiz, 1970) iragan udazkenean: Maitasun kapitala (Elkar, 2023). Maitasunaz ari da titulutik oharrarazi digutenez, hiru pertsonaiaren arteko harreman ahizpatasunezkoaren bitartez. Harreman horretan barna, maitasunaren hainbat adar erakutsiko dizkigu egileak, geure maitatzeko moduen gainean gogoeta eragiteraino.

“Leize bat bada erditzearen eta ama bilakatzearen artean, batez ere adin horretan”
Duela gutxi Baionan zen Marie Darrieusecq (1969, Baiona) bere azken nobelaren irakurketa musikatua eskaintzeko. “Fabriquer une femme” ( POL, 2024) eskuan, galdera batzuk egin dizkiogu.
Simone de Beauvoirrek erraten zuen “ez gara emazte sortzen, emakume bihurtzen gara”. Zure nobelako bi neskak eraikuntza betean dira. Eta doloretsua da...
Doloretsua da, bereziki Solangentzat, gazteegi erditzen baitu, hamabost urtetan. Baionako Marracq kolegioan eta gure herrian apaleste aire batekin, “neska-amak” deitzen ziren haiek naute inspiratu. Hiru ezagutu ditut, ezberdinak: bat, laborantza mundu pobrekoa, bestea giro burges bateko katolikoa zitekeena eta bestea oraino Alsaziatik etorria, hamalau urtetan ama bilakatu zena, iradokitzailea eta izpirituz betea, ez zen batere biktima bat.

“Nik gehiago tratatu nahi nuen jendeen engaiamendua, engaiamendu horren arrazoiak”
1979an sortu zen Donamartirin eta Baionan bizi da Bea Salaberri, AEKn euskara irakasle eta material didaktiko sortzaile. Txalaparta argitaletxean plazaratu duen “Mesfida zaitez” bere lehen nobelaren aitzakian egin diogu elkarrizketa.

“Gauza batzuk bai, idatzi ditut, eta beste batzuk, berriz, nik ezin erranak dira!”
Ingeniaria da Sara Zaldaiz, eta uraren antolamenduaren ardura eman berri diote Nafarroako gobernuan. Erriberako Lurribar herrira joan da, ur-horniketa dela eta ez dela zenbait arazo baitira bertan, udalaren eta laborarien artean. Herri mailako aferak, ordea, hamaika zikinkeria ekarriko du azalera: enpresari handien jukutriak, alderdi politikoen baitako botere borrokak, eta, azkenik, asasinatze bortiz bat. Hortxe Ura ez baita beti gardena (Elkar, 2023), Xabi Lasa Gorraizen (Iruñea, 1967) lehen nobela, iazko Irun Hiriko Kutxa saria irabazitakoa.

Istorio bat ondo kontatzeko denbora izatea merezi du literaturak
Oihane Amantegi Uriartek ‘Cayo Hueso’ (Elkar, 2023) argitaratu zuen iaz, bigarren narrazio liburua. Eta lehenengoan bezalaxe, urrutira eraman gaitu irakurleok, Antilletaraino. Eta eman dio ahotsa otarrain arrantzan bizi den kapitain zaharrari, eta hasi zaigu kontatzen bizi istorio bat, maitasunaz eta ahazturaz.

“Zer esan behar dut neure buruaz? Luigi Anselmi Txema Larrearen asmakizuna da...”
Poesia obra oparoa du Luigi Anselmik (Bilbo, 1954). Idatziagatik, eta publikatuagatik ere, ordea, ez da bere habiatik irtenzalea, ez dugu hedabideetan bere lanaren defentsan askotan ikusi. Larrazkeneko argi-ilunetan (Pamiela, 2023) argitaratu duen honetan ere, bere burua isilgorde eta gainerako guztiez jardun du, adiskidantzaren gorazarretan, liburuan egin duenez.

“Guk ez dugu gure burua irakurle klubtzat, besteak beste gure helburua sari bat ematea delako”
111 Akademiako koordinatzailea dugu Amaia Goikoetxea Orbegozo (Alegia, 1983). Ikus-entzuteko Komunikazio ikasketak egin, eta hasi zen lanean Beterriko Liburua Ohorezko Literatur Aipamena egitasmoan. Gaur egun, 111 Akademiak Bilbon duen egoitzan, Euskararen Etxean, ari da lanean, Akademiaren pausoak gidatzen. Irulegiko hura bezain zorioneko da, irakurtzeko afizioa ofizio eginik.

“Ez daukagu helburu hotsandikorik: ahalik eta euskal irakurle gehien bilatzea da gure helburua”
Informatikaria da Dabid Martinez (Bermeo, 1986), eta informatikari dira Abaraska taldeko kide gutiz gehienak. Haiek sortua da, besteak beste, Paperjale.eus sare sozial proiektua, “euskal irakurleak eta liburu maitaleak” batzeko sortua, liburuez eta literaturaz euskaraz aritzeko tokia.