Belaunaldi baten historia gogorra da ‘Azken bidaia’
Amamaren jostundegian ikusi zuenetik du begian iltzatua Picassoren ‘Guernica’. Bizi osoan lagundu dion margolana da, obsesio bat, ‘Azken bidaia’ liburuan modu ederrean gauzatua. Maitane Azurmendi ilustratzaileak (Mungia, 1978) paperera ekarri ditu Gernikaren bonbardaketa eta nonahiko gerraren izugarrikeriak, zuri eta beltz, bere marka duenez. 1937ko apirilaren 26ko Gernikako zeruaren su gorria beste kolorerik ez da narrazio grafiko honetan. Joseba Sarrionandiaren atariko poema beste hitzik ez.
«Jendeak talentu izugarria du hemen, baina lagundu ordez zanpatu egiten da»
Ilustratzaile zaildua da, hainbat hedabidetan ageri dira bere lanak, askotarikoak beti. Batean da komikia, bestean liburu bateko marrazkia edota hormatzar handi batean murala. Haatik, Ainara Azpiazu Adurizek bestelako lana ekarri digu oraingoan, nobela grafikoa. Maialen Lujanbioren hiru bertso abiapuntu hartu, eta ondu du Utzi azalari (Dobera, 2022).
«Gurean ere, gertatu direnak gertatu dira eta hala etorri gara gaurko egunera»
‘Axularren gerizapean’ ekarri zigun iaz Durangoko hitzordurako Kepa Altonagak, kate gero baino gero luzeago baten begia. Folin markesarenak kontatzen hasi zenetik (1990), Armand David, Etxepare medikua, Arnaut Abadia... gidari hartu eta hamaika bide eder ibilarazi dizkigu, euskararen parnasoko hainbat idazle ezagutarazi, prosa inbidiagarria erakutsi. Altonagak horixe baitu helburu, prosarako eredua, irakurleari testu atsegin eta gustagarriak eskainirik beti. Edo gehienetan.
“Pasai Donibanen egositako materiala landu eta gero, noizbait, liburua etorriko da”
Xavier Queipo du idazle izena, nahiz Francisco Xavier Vazquez Alvarez (Santiago de Compostela, 1957) den egiaz. Biologia eta Medikuntza eta Zirujia ikasketak eginak ditu. 1989az gero Bruselan lan egin zuen –Europako Arrantza Zuzendaritza Nagusian beti–, iaz erretretan sartu zen arte. Ártico e outros mares (Artikoa eta beste itsaso batzuk) izan zuen lehen lana, 1990ean, eta bide zinez handia egin du handik hona. Literatura genero guztiak landu ditu: narrazioa, poesia, haur eta gazte literatura, saiakera, itzulpenak, performantzeak… eta nahi beste sari ere jasoa da, eta, zerrenda handian, hortxe dira nabarmen Xerais eta Blanco Amor sariak.
«Diskurtso mailan oso antzekoa da PPk eta PSOEk esaten dutena, eta hori Menendez Pidali zor zaio»
Pruden Gartziaren saiakera liburua dugu eskuartean: ‘Nazionalismoa eta kultura: entseguak eta iruzkinak Euskal Herriaren alde’ (UEU, 2020).
«‘Bizitzak’ ez da gure familiaren biografia bakarrik, historia liburu bat ere bada»
Behin, etxean aitari aditutakoak grabatzea bururatu zitzaion behin Koldo Alijostes Bordagarai (Amezketa, 1962). Hurrena, gurasoen urrezko ezteiak ospatzen zituztela baliatuz, grabatutakoa zurian-beltz jarri, paperera eraman eta opari egin zien aita-amei. Hariari tiraka, Bizitzak (Pamiela, 2020) ondu zuen, historia liburu bat, istorioz betea, Historia ofizialak jasotzen asmatu ez duen egiaz betea. Euskal Herriaren historia, Alijostes Bordagarai familia zabalak gauzatua.
«Pareta bat jartzen dut nire eta neure obraren artean»
Idazle zaildua dugu Arrate Egaña Gimenez (Errenteria, 1963). Nahi beste dira argitaratutako liburuak, eta gutxi ere ez jasotako sariak: Erroxape, Emakumeak Kontari, Lizardi, Gabriel Aresti, Donostia Hiria, Mikel Zarate... Baporea saria irabazitako ‘Printzesa puzkertia’ irakurri genion aspaldi eta bide handia egin du handik hona, ale mamiz beteak eskainiz beti irakurleari. Ipuingintzan nabarmendu du bere burua, eleberrigintzari uko egin ez badio ere. Oraindik orain argitaratua duen ‘Itzalen distira’ (Erein, 2022) ipuin-liburua hartu eta joan gatzaizkio...
«Kontenplazioak ematen duen soseguaz, eta sostenguaz, idatzi nuen ‘Zoonomia’»
Duela sei urte argitaratu zuen lehen liburua, Pentsatzeko txokoa, Xabier Lizardi saria, eta bost gehiago ere publikatuak zituen —Atrapa eguna, Eskola hodeian eta Etxegabetuak, haur eta gazte literaturan eta Hirutter eta Jende likidoa helduentzako narratiban—, oraingo Zoonomia baino lehen, Xabier Lete VI. Poesia Saria irabazitako obra. Biokimika eta piano ikasketak ditu Nerea Arrien Elordik (Lekeitio, 1976) eta zientziaren gainean eraikiak ditu letrak, edo alderantzira, bien artean zangalatraba eratu nahi bere barruko literatura-ahotsa.
«Kontenplazioak ematen duen soseguaz, eta sostenguaz, idatzi nuen ‘Zoonomia’»
Duela sei urte argitaratu zuen lehen liburua, Pentsatzeko txokoa, Xabier Lizardi saria, eta bost gehiago ere publikatuak zituen —Atrapa eguna, Eskola hodeian eta Etxegabetuak, haur eta gazte literaturan eta Hirutter eta Jende likidoa helduentzako narratiban—, oraingo Zoonomia baino lehen, Xabier Lete VI. Poesia Saria irabazitako obra. Biokimika eta piano ikasketak ditu Nerea Arrien Elordik (Lekeitio, 1976) eta zientziaren gainean eraikiak ditu letrak, edo alderantzira, bien artean zangalatraba eratu nahi bere barruko literatura-ahotsa.