GRINDAVIK

Batzuetan Grindavikekin egiten nuen amets. Ametsetan simetriaz antolatutako kale elurtuetan nenbilen alderrai, eskuak sakeletan. Portu txikian plantatzen nintzen gero, itsaso grisean palastan zebiltzan txalupei so. Halako batean, eta bitarteko iragaiterik gabe, herritik kilometro batzuetara dagoen Blaa Ionio laku turistikoan agertzen nintzen, zeruko lanbroak bilduta. Ametsak urmael urdinak zubiz zubi zeharkatzen ari nintzenean amaitu ohi ziren. Hango zurbiltasunean galtzeak sentsazio ederrak zekarzkidan, hodei artean hegan egitearen pareko, isolamendu nare eta baketsua. Ametsek benetako kutsu onirikoa hartzen zuten unean, orduantxe esnatzen nintzen.

Telebista aurreko sofan nintzen lo geratua, izeba afaria prestatzen ari zen bitartean. Ondoan lehengusua nuen, Kepa, egunkaria irakurtzen. Beste ostiral bat Apezpikun.

Ez nuen Grindavik ezagutzen, hango argazki mordo bat ikusia nintzen arren. Gehienak Interneten aurkitu genituen Kepak eta biok; beste asko, Santiago karrikako turismo-bulegoan. Lehengusuak lantokiko hormetan itsatsi zituen, aurreko urteetan egin zuen modu berean; baita etxeko korridoreetan ere, eta sukaldean, eta gainontzeko geletan. Horrezkero, Islandiako paisaia zuriekin ohituak ginen ingurukook, haiekin amets ere egiten genuen batzuok. Gutako inor ez zen bazter hartan inoiz egona, Kepa bera ere ez, baina zain geunden noiz animatuko ote zen, urtero-urtero hara joateko grinak erasotzen baitzion, primaderako asteniak nola, nahiz eta azkeneko momentuan atzera egiteko aitzakiaren bat topatu. Urte hartan, aldiz, bai, segurua zen, zioen lehengusuak, hiru urte lehenagotik esaten aritu zen erabakitasun berdinaz, urte hartan joan egingo zen.

– Zerotik hasi, bizimodu zeharo berria, asperdura gainditu –zioen, planari doinu sasi poetikoa kutsatuz, argudioari arrazoi absurdoak erantsiz–, bizitzak dakartzan gertakari eroen gurpila makila batez trabatu behingoz, eta geldiarazi, eta egon, pentsatu… Ulertzen didak?

Paradisua liburutik. Elkar 2012

Arrate Egañak (Errenteria, 1963) haurrentzako eleberri berezi bat kaleratu berri du: Hizkuntza sekretuak, munduko lau bazterretako haurrak dituena protagonistatzat, eta gaur egungo eskolaz hainbat gogoeta eginarazten duena. Gai horietaz egon gara egilearekin berbetan.

Globalizazioaren aroko liburua dirudi honek: protagonisten artean badira errumaniarrak, kitxuak, ijitoak, txinatarrak, marokoarrak...

Beharbada aniztasuna ageri da globalizazioa baino gehiago. Pertsonaiek sorterria utzi behar izan dute, beren egoera sozio-ekonomikoa hobetzeko asmoz.
Bestalde, liburuko ikasgela berezia ez da batere globalizatzailea, alderantziz: desberdina berdintzen baitu, askotarikoa uniformizatu.

Globalizazioaren bidez alderdi onak hedatu omen dira, medikuntzan adibidez, baina batez ere kapitalismo basatia eta mendebaldeko kultura zabaltzeko erabili dela esango nuke. Hanburgesa denontzat. Ederra litzateke beste herrialdeetan egin diren aurrerapenak ere hemen izatea, hezkuntzan zein beste arlo sozialetan.

Aniztasuna ez da jatorriarena bakarrik: izaeraz, nortasunez, gaitasunez... askotarikoak dira eskola horretako ikasleak.

Sarritan umea taldekide gisa baino ez dugu erabiltzen. Baina bakoitzak arreta berezia eskatzen du. Ijitoak, atzerritarrak edo gabezia bereziak dituztenak… baldintza eskasetan egon daitezke; hala ere, eskarmentuak erakutsi dit beste ikasle askok ere behar dutela atentzio berezi hori: ama kartzelan duena, erdaraz gaizki moldatzen den baserritarra, guraso bat galdu berri duena, gurasoen bereizte mingarria pairatzen ari dena, bolada triste bat pasatzen ari dena…
Ikasle guztiak dira inportanteak. Ez dira arazoak, umeak dira, eta ikasgelan ondo eramaten ahalegindu behar genuke.

Gaur egungo hezkuntzan dauden arazoetako batzuk planteatzen dira zure liburuan ere: ikasle bereziak talde berezietan sartu, ala gela arruntean integratu.

Gorabehera horiek aipatzeko “arazo” hitza erabiltzea, ez dakit ba. Erronka berriak dira, gure garaiak dakartzanak.
Hauxe izan da ohiko planteamendua: eskola ematea eragozten duen ikaslea aparte jartzea. Baina positiboagoa litzateke, ikasle horientzat bederen bai, gela arruntean kokatzea.
Getoa eragotzi behar genuke: tuntunen gela, mongien gela... Desberdina bereizteko joera dago, ume desberdinak baztertu eta aldentzekoa. Ordea, komenigarriagoak zaizkie interakzio normalak, gela normaletan eta gainontzeko ikasleekin batera. Gainera, gela arruntetan ikasten da gehien.
Horrek lana eskatzen dio irakasleari, jakina: bere betiko metodoak berrikusi beharko ditu, beste irakasleren baten laguntza beharko du agian, gurasoekin harreman estuagoa...

Aniztasunaren aberastasuna askotan errepikatzen den diskurtsoa da, eta zuk ere horren alde egiten duzu; baina horrek sortzen dituen arazoak ez al dituzu apur bat leundu, idealizatu?

Hizkuntza Sekretuak honetako egoera ideala da, bai: maisua primeran moldatzen da ikasle arazotsuekin, ikasle guztiengan topatu du graziaren bat eta ikasgelako giroa polita da, lasaia.
Zaila da gaur egungo benetako eskoletan horrelako bikaintasunak aurkitzea. Zentzu horretan bai, liburuko ikasgela idealizatua dago, hiperbolikoa da. Irakasle gaiztoa ere oso da gaiztoa: muturrekoa baita zuzendaria, sadikoa... Kontakizunaren ezaugarriak kontuan hartuta, muturrak nabarmentzea komeni zitzaidan.
Edonola ere, egoera idealizatu hori helburutzat har daiteke. Eta, gainera, asko dira antzeko egoera idealera hurbildu diren irakasleak eta ikasgelak; hain arraroa ere ez da.

Literaturan ohikoa ez den gai bat: irakasleen arteko talkak, haurren hezkuntza-moduak direla-eta; nola uste duzu hartuko dutela irakasleek?

Ez dut inoren kontzientzia laborala astindu nahi izan, ezta globalizazioaren gaineko sermoia bota ere. Haur eta gazteentzako nobelatxo bat da, fikziozko liburua, marko zehatz batean kokatuta.
Dena den, ez da ezinezkoa irakasleren batek ere irakurtzea. Batzuek barre egingo dute beharbada bertako ika-mikekin. Baliteke besteren batek bere burua pertsonaia horietakoren batengan islaturik ikustea, onerako zein txarrerako.

Eskola-mundua dexente ondo ezagutzen duzu, irakaslea izan zarelako, eta gaur egun hezkuntza-sistemaren ebaluazioan zabiltzalako; zure ezagupen zuzenak erabili dituzu liburua osatzeko ala...?

Aspaldidanik ez nabil ikasgelan, ziur aski horregatik nabil elkarrizketa honetan hain ausart, zer egin beharko litzatekeen aldarrikatzen. Nolanahi ere, ederki oroitzen naiz nolakoa zen. Gainera, nire ingurua hezkuntza munduan murgilduta dago: lagunak, lana, alabak, irakurketak... Harremana dut eskolako unibertsoarekin edo institutukoarekin. Errealitate hori sakonki ezagutzen dudala uste dut. Hortaz, bai: giroa, ikasle multzo hori, hainbat gertakizun…, nire baitan egon dira, nahiz eta istorioa asmatu egin dudan.

Zure liburuaren berezitasun bat da, tonu errealista batean, elementu harrigarri bat sartzen duzula: intsektuak; zein izan da horren zergatia eta helburua?

Errealitatea abiapuntu izan ohi dut, sinesgarritasuna interesatzen zait, ondoren, elementu fantastikoa sartzean, kontraste bortitza sortzeko.
Errealitatetik pixkanaka –edo bat-batean– aldentzea gozamena da, distortsioaren zirrikitua topatu eta hortik ihes egitea.

Eskola barruko istiluekin eta integrazio-arazoekin batera, maitasun-istorio bat ere kontatzen du eleberri honek; aitzakia hutsa da kontakizunaren garapenerako, ala gehiago da?

Inguru gatazkatsuetan ere gertatu egiten da amodioa, eta dibertsioa, eta adiskidetasuna. Zergatik ez? Umeak maitemindu egiten dira, Lukas bezala Meirekin. Baita irakasleak ere, noski.
Ondo etorri zitzaidan bi helduen maitasun istorioa protagonistaren bakardadea azpimarratzeko eta bakardade hori akuilu duen bere azkeneko abentura abian jartzeko.

Haur eta gazteentzat idatzi izan duzu batik bat, eta badirudi idazlan-mota hori itzalpean geratzen dela gehienetan; generoaren duintasuna aldarrikatzen jarraituko duzu, ala baduzu zuk ere helduen literaturara igarotzeko planik?

Ez dut nire idazkeraren aldarrikapenik egiten: idatzi egiten dut, besterik ez. Aldartearen eta egoeraren arabera idazten ditut umeentzako istorioak edo gazteentzakoak. Orain, egia esateko, helduentzako ipuin batzuk ditut buruan, baina ez dira prozesu edo erabakiren baten ondorio: idatzi egiten dut, literatura egiten saiatzen naiz; irakurle mota zein izan daitekeen garrantzitsua bada ere, ez du ofizioa hainbeste markatzen.

“Kixmi elurpean” kaleratu du Arrate Egañak (Errenteria, 1963), Urtezahar-gau batean gertatzen den abentura, ekintzaz eta zorakeriaz betea alde batetik, baina pertsonen barruan ere arakatzen duena, egileak dioenez “zaila baita emozioez mintzatzea”, nerabezaroan. Baita beste edozein adinetan ere.

Haurrentzako zenbait liburu idatzi dituzu orain arte, eta helduentzat ipuin solteren bat. Honakoa, beraz, pauso berri bat da, bai luzerari, bai hartzaile izan dezakeen publikoari dagokienez.

Bai, hau da gazteentzako nire lehenbiziko publikazioa, eta argitaratu dizkidaten guztien artean luzeena. Dena den, behin istorioa eta ildoa aukeratu ondoren, hartzaile posiblea ahaztu egiten dut, istorioan eta idazketan erabat murgiltzeko; aldi berean idazle eta irakurle bilakatzen naiz.

Atxagak aspaldiko elkarrizketa batean zioen ume zein gazteentzako idazteko, bere burua gaztez betetako antzoki batean irudikatzen zuela; irakurleak berari begira daude, zain. Nik nahiago dut bakardade hutsean idatzi, interferentziarik gabe. Ekoizpena amaitzean badakit, gutxi gorabehera, nori gustatuko zaion eta nori ez, eta ez da soilik adin kontua izaten (esaterako, aitak, zenbait gauza irakurtzean, herentzia kenduko ote didan beldur izan naiz maiz... )

Neurriari begira, ipuinak idazten eroso sentitzen banaiz ere, ez zait gehiegizko aldaketa iruditu, ipuinak luzatu egiten baitzaizkit, joera hori dute. Ona izan da esperientzia, erakargarria zabaldu didan bidea.

Benetako gertaeretan oinarrituta

Aspaldidanik zenuen istorio hau idazteko asmoa, ala bat-batean sortu zitzaizun ideia?

Aspaldiko ideia edo ideiak dira. Gazte aroko giroa eta bizipenak izan ditut gogoan, oso garai eta toki zehatzetan gertaturiko pasadizoak; den-denak ez dira liburu batean sartzen. Urte bakar batzuk aurretik zein ondoren, gauzak desberdinak izan direla uste dut.

Liburukoak benetako gertaeretan oinarrituta daude; gordina eman dezake, baina halakoxea izan zen neure inguruko errealitatea. Hala ere, anekdotak gorabehera, eta inguruaz aparte, protagonistaren garapena eta peripezia interesatzen zaizkit.

Nerabeak dira liburuko protagonistak, eta neurri batean adoleszentzia bera bihurtzen da gaia, adin horretako ohiko kezka eta arazoak planteatzen direnez gero. Ze interes ikusten diozu nerabezaroari literaturaren ikuspegitik?

Oso aro emankorra da, konplexua, aberatsa. Helduen kontuetan murgildu nahi izaten dute, baina sarritan ez dakite xuxen nola mugitu mundu horretan; bestalde, ume giroa atzean utzi dute, baina ez zeharo; umekeriak egiteko joera dute oraindik. Giltzarri sasoia da. Maitasuna, errua, adiskidetasuna..., eta gainontzeko sentimenduak, berriak izan ez arren, nekez gobernatzen dira; mundua ezagutzeak eman ohi duen defentsarik ez dute, ikasten ari baitira.

Gainera, sentimendu horiek puri-purian daude, gordinki azaltzen dira, egiazki. Bizitzaren garai basatiena da, arras literarioa.

Bere identitatearen bila dabilen gazte bat agertzen digu nobelak, koadrila duelarik aldi berean erreferentzia eta muga. Koadrila idealizaturik dagoela iruditzen zaizu, ala ez zaizkiola aitortzen dituen dohainak ala...?

Adin horretan koadrilak dioenak garrantzi handia du; baina protagonista akabuan konturatzen da lagunek ez dutela beti laguntza egokiena ematen. Berak lagunen aholkuen alde egiten badu ere, asuntoa ez da oso artez ateratzen.

Protagonistak, bestalde, identitate berria sortu nahi du, esaten duzun lez, astiro mugitzen da inguruko zurrunbiloan, zintzo bilatzen du bere bidea.

Hala ere, liburuan ez da agertzen ez gaurko garaia, ez zuk 17-18 urte zenituenekoa. Esaiguzu zer garai aukeratu duzun eta horrek zergatiren bat ote duen.

Urtea 1997a da.

Liburuak oroitzapenak –70/80 hamarkadetakoak– eta izan ditudan ikasleek kontatutako pasadizoak batzen ditu. Data hori ez dago urruti, gertuegi ere ez; gauza batzuk atzean geratu dira, beste batzuk ez.

Tokia, berriz, ez da izendatzen, baina ez da zaila antzematen...

Errenterian gertatzen da, nire haurtzaroko herrian, baina jakina da beste herri askotan ere antzeko giroa izan dela. Orereta, mendiz inguratuta egon arren, urbanoa zen erabat: asfaltoa edonon, lantokietako kea, ibai tindatua, farolen argi doratua...; politikoki oso zigortua izan zen eta kaleko mugimendu handikoa. Protagonista, hala ere, baserriko gazte bat da, arrotz bat ia.

Beste liburu batzuetarako, niretzat esanguratsuak diren beste zenbait herri aukeratu ditut: Bermeo, Berbinzana, Lizarra... ; baina istorio hau Oreretan kokatu behar nuen ezinbestez.

Heroi/anti-heroi jokoa

Drogak eta arazo politikoa ere agertzen dira. Dekoratu errealista baten nahitaezko elementuak direlako, ala bazenuen horiek agertzeko gogoa ere?

Dekoratu baino zerbait gehiago ere bada. Pertsonaiak giro horretan mugitzeaz gain, giroak berak ere nortasun zehatza dauka, bere funtzioa betetzen du. Era berean, bai, nire ustez sinesgarritasuna ematen dio istorioari, horrelakorik ezagutu baitut. Garai hartako Oreretan kokatutako istorio bat faltsua irudituko litzaidake politika aipatuko ez balu, are gehiago pertsonaien adina kontuan harturik. Hala ere, gai horiek ez dira istorioaren mamia.

Zergatik aukeratu duzu mutil bat protagonista eta kontalari? Erronka bat zenuen, beste sexuaren ikuspegitik idaztea, ala berez atera zaizu?

Orain arte emakumeak izan ditut protagonista gehienak. Mutilaren azalean sartzea ez da desafio bat izan, istorioak berak eskatzen zidan; ez dakit ondo ala gaizki atera den, baina ez zait oso zaila gertatu.

Liburu honen aurreneko bertsioetan probak egin nituen eta, azkenik, ohartu nintzen mutil bat nuela buruan, heroi izan nahi zuen anti-heroi bat, bere nahasmen guztiekin. Neska, Kixmi, horren kontrakoa da, besteak beste.

Abortatzea da liburuan azaltzen den gai inportanteetako bat; gazteen artean arazo traumatikoa izaten segitzen duela iruditzen zaizu, ala sozialki konpondu samarra dagoela, ala...?

Liburua ez da ez abortuari buruzko ez beste ezeri buruzko tratatu bat; fikzioa da.

Hala ere, entzun dut nerabeen haurdunaldiek gora egin dutela azkeneko hiru urteotan, preserbatiboa ez delako erabiltzen (erromantizismoa gutxitzen omen du...). Normalean, egoera horren ondorioak traumatikoak izaten dira; baita abortua ere, noski, gizarteak egun bidea erraztu duen arren.

Liburuko neskak ideologia sendo bat dauka eta, hasiera batean, garbi ikusten du hartu duen bidea; baina ideologiaren azpian jende zehatza dago, kontuan hartu beharreko nortasun korapilatsuak, eta barruko hori ere miatu behar da. Kixmik, azkenik, seguru ez dagoenez, amaren herrira itzultzea erabakiko du. Horixe da hain zuzen protagonistek hartuko duten erabakirik zuzenena: aurretik pentsatu egin behar dute, beste pertsona batzuekin hitz egin..., erabaki zentzudun bat hartzeko eta laguntza izateko.

Gau bakarreko erritmo bizia

Urtezaharretik Urteberrira bitarteko gaua da nobelaren denbora, eta horrek halako egitura eta erritmo zinematografikoa ematen dio, ezta?

Egia da. Fotogrametan irudikatu dut istorioa, argazkiak nituen buruan, eszenak. Nire asmoa hori zen: erritmo biziz tratatzea, gaiagatik eta istorioagatik. Burura ekarri dit “Jo qué noche” pelikula: hanka sartzeek, bata bestearen atzetik, arazoak korapilatzen dituzte. Eta guztia gau bakar batean gertatuko da.

Hala ere, behin edo behin akzioa moteldu egiten da, protagonista etengabe ari baita ingurukoaz hausnarrean. Istripua ere akzioaren freno gisa erabili dut. Orein gaztea zapaltzeak haien emozioak kanporarazten ditu, neskarenak batez ere: tentsioak hitz eta malkoen bidez askatzen ditu. Une hori oso garrantzitsua da; hortik dator hain zuzen ere liburuaren izenburua. Ordu arte pertsonaiak ez dira komunikatiboak izan, adin horretan zaila baita emozioez mintzatzea –adin guztietan. Baina orduan neskak, sentimenduz gainezka, bihotzaren iturria ireki eta hitzak borborka aterako ditu, sugetzarretan bezala mintzatzearren. Ondorioz, haien egoerak hobera egingo du.

Amaitzeko: gazteentzako nobela honen segida naturala helduentzako narratiba dela ematen du. Hala izango da?

Ez dut uste garapen logikorik dagoenik: umeentzat, gazteentzat, helduentzat..., ez da hain desberdina. Irakurtzea ere antzekoa da, garai batzuetan gustura irakurtzen duzu poesia, beste egun batean saiakera bat hartzen duzu, edo nobela bat, edo umeentzako ipuin bat. Egia esateko, ideiek ematen didate abiada, eta ideia horiek arbitrarioak izaten dira, batzuetan umeentzat egokiak, besteetan publiko helduago bat dute jasotzaile. Hala ere, gustura ibili naiz gazteentzat idazten, ea beraiek zer esaten duten...

Hain urrun ez dagoen lurralde batean eta duela ez hainbeste denbora, sekulako gerra hasi eta jende asko hil zen, edo etxerik gabe geratu. Esate baterako, baserri bateko ukuiluan gordeta zegoen ume talde hura. Inguruan bonben eztanda entzuten zen eta, behin edo behin, tiroak eta metrailadoreen tarra-parratak.

Soldadu gazte bat han sartu eta umeak ikusi zituen: neska koskor serio bat umezurtz bat besoetan zuela, bi mutiko biki, beldurrez dardarka, eta beste neskato bat, ez oso handia baina ausarta, makila batez lagunak babesteko prest.

-Ni zuen aldekoa naiz, hemendik eraman behar zaituztet - esan zien soldadu gazteak-, herriko irteeran dagoen liburutegi zaharrean salbu egongo zarete.

Gaua iristean, ukuilua utzi eta, basoko bidea hartuta, liburutegirantz abiatu ziren. Soldaduak ume txikia hartu nahi zion neska serioari, honek azkarrago korrika egin zezan, baina neska, indartsua eta kementsua zenez, keinua eskertu ostean, arin ibili zen umea besoetan eramanda. Bikiak, oso urduri, soldaduaren atzean ipini ziren, pega-pega. Azkenik, neska ausarta, makila askatu gabe, itzal bat bezala mugitu zen basoan. Ilargi beteak lagundu zien bidea egiten.

-Liburuzaina sorgin bat da!- kontatu zion biki batek soldaduari, hortzak elkarri joka.

-Bai, sorgin itzela!- berretsi zuen besteak dardaraz.

-Ez da egia- argitu zuen neska serioak-, herriko liburutegia oso ondo zaintzen zuen.

Basoko irteeran, liburutegia ilun zegoen, ateak eta leihoak itxita. Deitu ondoren, liburuzaina agertu zen, txal bat sorbaldan eta aharrausika.

-Zer nahi duzue?- galdetu zuen.

-Ume hauek hemen hartuko dute babesa, etsaiek herri osoa erreko dute eta.

-Sartu beraz baina ez piztu argirik- agindu zien liburuzainak.

Denak sartu ziren eta sareten artetik sartzen zen ilargi argitasunaz tokia ikusi zuten. Dena garbi zegoen, ordenatuta, paretetan margolanak inkatuta, liburuak apaletan eta aulkiak mahaitxoen inguruan, edozein unetan herriko umeak jasotzeko gertu balego bezala.

Handik egun pare batera, izan ere, etsaiek herria erre zutela adierazi zioten soldaduari irratiz, liburutegia erasotik gorderik zegoela oraindik. Soldaduak umeak zaintzeko agindua jaso zuen.

Liburutegiko lorategitik sutearen gar luzeen dirdira laranja nabaritu zuten zeruko ilunean eta tiroak eta oihuak ere entzun zituzten.

Ondoko egunetan, ordea, ez zuten ezer gehiago entzun. Eguzkia goizero ateratzen zen eta txoriak abesten zuten. Umeek soldaduarekin jolasten zuten basoan, eta gauez liburuzainak lo geratu arte irakurtzen zien. Liburuzain hura ez zen gaiztoa. Emakume oso jakintsu eta eskuzabala zen, zeukan guztia umeekin partitu zuen eta jolasak erakutsi zizkien.

Zenbait egunez liburutegiaren inguruan eta basoa hasi bitarteko bidezidorretan ibili ziren, beste mundu batean baleude bezala, gerra gabeko mundu lasai batean. Neska serioak irribarre egin zuen, soldadua zela ahaztuta zeukan soldaduaren hitz xamurrak entzunda; umezurtzak ama topatu zuen liburuzainarengan; bikiek dar-dar baino barre algarak egiten zituzten eta neska ausartak makilaren ordez liburuak hartu zituen.

Baina gerrak gerra izaten jarraitu zuen: behin, umeak liburuzainaren inguruan ipuin bat entzuteko eserita zeudenean, soldaduaren irratia entzun zuten, txoko batetik. Etsaiak, bizirik geratzen jendea etxez etxe hil ondoren, basorantz abiatu ziren; biharamun goizerako liburutegira iritsiko ziren!

Umeak berriro ikaratu ziren. Soldaduak ez zekien zer egin: ez zuten astirik handik ihes egiteko eta, bestalde, ez zegoen non ezkutatu! Orduan liburuzainak, bikiek susmatu bezala sorgin antzekoa baitzen, irtenbide bat proposatu zien.

-Liburuen barruan gordeko gara.

-Zuk badakizu hori egiten?- galdetu zion soldaduak harrituta.

-Sartzea ez da zaila, baina gero norbaitek atera beharko gaitu.

-Berdin du- esan zuen neska serioak-, hori bada salbatzeko era bakarra, egin egingo dugu!

Ez zuten denbora askorik, basotik zarata zetorren, etsaiek zuhaitzak botatzen eta mugitzen zen edozer tirokatzen ari ziren.

-Azkar- esan zien liburuzain-sorginak bikiei-, nora nahi duzue bidaia egin? Gustuko al duzue abenturazko liburu hau? Edo piraten beste hori?

Bikiek, ikara gainetik kendu gabe, abenturazko istorio batean barneratzea erabaki zuten eta andreak hara bidali zituen hitz magiko batzuk aipatuz. Neskato ausartak piraten liburuan sartzea erabaki zuen eta neska serioak soldaduari eskatu zion iratxo ipuin batean elkarrekin joateko, maiteminduta zeuden eta.

-Nik gerra egin behar dut- esan zion soldaduak.

Liburuzainak ez geratzeko eskatu zion soldadu gazteari, gerra txarra zela eta bera berriz ez zen gazte txarra.

-Pentsa horiek guretzako diren bezain etsai izango zarela zeu beste askorentzat! Beldurra izango dizute eta min egingo diezu!

Soldaduak ez zuen amore eman. Egunen batean itzuli eta ipuinetan berriz bilatuko zituela adierazi zien.

-Orduan Elur Erreginaren ipuinera joango naiz zu gerratik itzuli arte- esan zion neskak-, eta hotzean hotz biziko naiz zu itzuli arte.

Liburuzainak neska Elur Erreginaren ipuinean sartu egin zuen soldaduaren begi bustien aurrean, ondoren gaztea agurtu zuen. Andreak zaldunen kondairak bisitatu nahi zuen aspaldidanik eta horrelako liburukote batean murgildu zen ume txikia berarekin eramanda. Azken liburu hura itxi egin zen eta soldaduak goiza iritsi baino lehen ospa egin zuen, triste.

Etsaiek, baso hondatua utzi eta liburutegiarekin topo egin zuten. Leihoak hautsi, atea apurtu eta barruan tiro batzuk bota zituzten. Tokia bere horretan utzi zuten ordea, presaz zebiltzan, ondoko herria hartu behar zuten eta han, azken finean, liburu mordo bat besterik ez zegoen.